اگر در بازارهای فارکس و سهام فعالیت داشته باشید حتماً در تحلیلها شنیدهاید که گفته میشود که پول هوشمند (Smart Money) در حال ورود یا خروج از بازار است. در این مقاله میخواهیم با این اصطلاح بازارهای مالی بیشتر آشنا شویم.
پول هوشمند یا اسمارت مانی
پول هوشمند، سرمایهای است که توسط شرکتهای سرمایهگذاری، بانکهای مرکزی، صندوقهای سرمایهگذاری، سرمایهگذاران حرفهای و سایر فعالین حرفهای بازارهای مالی مدیریت میشود. پول هوشمند یا اسمارت مانی از اصطلاحاتی است که از قمارخانهها به بازارهای مالی رسیده است. در گذشته منظور از پول هوشمند، شرطبندیهایی بود که توسط قماربازهای حرفهای با سابقه پیروزی بالا انجام میشد.
نقش پول هوشمند در بازارهای مالی
پول هوشمند، نقدینگی است که توسط فعالین حرفهای و آگاه بازار انجام میشود. برخی از فعالین بازار معتقدند که ورود یا خروج پول هوشمند از یک بازار مثل سهام یا فارکس میتواند سیگنالی برای معامله باشد. اما هنوز هیچ ادعایی در این رابطه اثبات نشده است. با این حال معمولاً ورود یا خروج پول هوشمند میتواند نشانگر انتظارات و پیشبینی سرمایهگذاران حرفهای، بزرگ و آگاه بازار باشد. اما نباید تصور کرد که عملکرد پول هوشمند همیشه بهتر از سرمایهگذاران خرد است.
در گذشته پول هوشمند به قماربازهایی گفته میشد که آگاهی بیشتری نسبت به دیگران داشتند و یا دسترسی به اطلاعات محرمانه داشتند، اطلاعاتی که مردم عادی به آن دسترسی نداشتند. دنیای سرمایهگذاری هم وضعیت مشابهی دارد. همه به یک اندازه از شرایط آگاه نیستند و علم و دانش هر کسی متفاوت با دیگری است. در این میان شاید عدهای به طور غیر قانونی به اطلاعات محرمانهای دسترسی داشته باشند که دیگران دسترسی ندارند. به همین دلیل است که برخی از فعالین بازار میخواهند با پیگیری جریانات پول هوشمند، روند آتی و احتمالی بازار را پیشبینی کنند. در واقع این گروه از فعالین بازار خود به دنبال تحلیل یا پیشبینی بازار نیستند و معتقدند که ورود و خروج پول هوشمند میتواند محتملترین روند بازار را تشخیص دهد.
علاوه بر تعاریف بالا، پول هوشمند میتواند پول بزرگی باشد که توانایی به حرکت در آوردن بازارها را دارد. معمولاً بانکهای مرکزی توانایی تزریق چنین پولهایی را دارند و سرمایهگذاران خرد هم با تشخیص به موقع پول هوشمند از جریانات چنین پول بزرگی موجسواری میکنند. در این میان برخی از فعالین بازار هم معتقدند که پول هوشمند به پول افرادی گفته میشود که از شرطبندی در بازار گذران زندگی میکنند.
تشخیص پول هوشمند
اعتقاد عمومی بر این است که سرمایهگذاران و معاملهگرانی که دسترسی به اطلاعات محرمانه دارند، معمولاً با حجم بزرگی سرمایهگذاری میکنند. به همین دلیل وقتی حجم معاملات به طور ناگهانی افزایش یابد، به احتمال زیاد پول هوشمند وارد یا از بازار خارج شده است. معمولاً تغییرات غیرعادی حجم معاملات زمانی روی میدهد که هیچ خبر خاص یا تأثیرگذاری در بازار منتشر نشده است.
یکی از دیگر از راههای تشخیص جریانات پول هوشمند، قیمت گذاریها در بازارهای آتی و آپشن است. معمولاً کمتر کسی در بازارهای پیچیدهای مثل آتی و آپشن فعالیت میکنند. یعنی اکثر فعالین این دو بازار، افراد حرفهای هستند. به همین دلیل میتوان با ارزیابی و تحلیل بازارهای آتی و آپشن تشخیص داد که پول هوشمند در حال حرکت در کدام جهت بازار است. گزارشهای CFTC که هفتگی منتشر میشوند میتوانند نشانگر جریانات پول هوشمند در بازار باشند. بسیاری از تحلیلگران از دادههای بازار آتی و آپشن برای پیشبینی آینده استفاده میکنند. آنها معتقدند که فعالین بازارهای آتی و آپشن آگاهی بیشتری نسبت به دیگران دارند و به همین دلیل تصمیمات سرمایهگذاری آنها دقیقتر از دیگران است.
برخی از سرمایهگذاران بزرگ بازار به طور پیشفرض “پول هوشمند” تلقی میشوند. به طور مثال، وقتی شرکت وارن بافت (Berkshire Hathaway) به جای سرمایهگذاری، پول نقد نگه میدارد، به این معنی است که پول هوشمند هنوز فرصتی برای سرمایهگذاری پیدا نکرده است. بایستی توجه داشت که چنین شرکت بزرگی مثل سرمایهگذاران عادی عمل نمیکند. یعنی شاید این شرکت در بازارهای سهام سرمایهگذاری کند، اما اگر واقعاً فرصت مناسبی پیدا کند، خود شرکت را خریداری میکند. پس همیشه نمیتوان از تغییرات روند پول هوشمند برای پیشبینی آینده استفاده کرد.