اندیکاتور مومنتوم (Momentum) چیست؟
اندیکاتور مومنتوم یکی دیگر از ابزارهای تکنیکال و یک اندیکاتور پیشرو است. مومنتوم به معنی اندازه حرکت است. این اندیکاتور سرعت تغییر قیمت را اندازه‌گیری می‌کند و به عنوان شاخصی پیشرو برای شناسایی تغییرات روند به کار گرفته می‌شود. منظور از پیشرو بودن مومنتوم این است که این اندیکاتور می‌تواند به سرعت آینده بازار را پیش‌بینی کند. از خط مومنتوم می‌توان به تنهایی برای تشخیص رفتار قیمت در آینده استفاده کرد، زیرا یک اندیکاتور پیشرو است و در حقیقت تغییرات قیمت از تغییرات مومنتوم پیروی می‌کنند.
می‌توان از اندیکاتور مومنتوم برای تغییرات و بازگشت روند استفاده کرد. مقدارهای بسیار بالا و مثبت مومنتوم نشانگر محدوده اشباع خرید و مقادیر منفی و بسیار پایین آن، نشان دهنده محدوده اشباع فروش هستند. اندیکاتور مومنتوم مانند یک نوسانگر عمل می‌کند و در دسته اسیلاتورها قرار گرفته است. بدین منظور در بازاری که روند قوی دارد، مومنتوم نیز سریع حرکت می‌کند. ولی وقتی‌که سرعت روند بازار کم می‌شود، مومنتوم نیز کاهش می‌یابد. بدین ترتیب محدوده اشباع خرید یا فروش در این اندیکاتور زمانی ایجاد می‌شود که روند بازار در قوی‌ترین حالت خود قرار داشته باشد.
هم چنین اندیکاتور مومنتوم پیشرفت یا پسرفت در قیمت‌ها را هدایت می‌کند، بدین معنی زمانی که روند صعودی/نزولی بازار هنوز هم ادامه دارد (قبل از اینکه به پایان برسد)، خط مومنتوم متوقف می‌شود و در جهت مخالف حرکت می‌کند. در حالی که روند بازار تازه به پایان رسیده است و هنوز روند معکوس آغاز نشده است. اگر مومنتوم مثبت و مقدار آن بیشتر باشد، نشانگر قوی بودن روند صعودی است. در مقابل هر چقدر مقدار اندیکاتور منفی‌تر باشد، نشان دهنده قدرت روند نزولی است.
برای محاسبه مومنتوم می‌توان از هر بازه زمانی استفاده کرد. هر چه تعداد دوره مومنتوم کوچک‌تر باشد، مومنتوم به نوسانات کوتاه‌مدت حساس‌تر خواهد شد. ولی اگر دوره زمانی اندیکاتور زیاد باشد، نوسان‌های مومنتوم یکنواخت‌تر خواهند بود. فرض کنید مومنتوم ۱۴ روزه در فضای نامحدودی از نمودار نوسان می‌کند. اگر قیمت پایانی بازار بالاتر از قیمت پایانی ۱۴ روز پیش باشد، مقدار مومنتوم مثبت خواهد بود. اما درصورتی‌که قیمت پایانی کمتر از قیمت پایانی ۱۴ روز پیش باشد، مومنتوم منفی خواهد بود.
اضافه کردن اندیکاتور مومنتوم به چارت در متاتریدر
این اندیکاتور به طور پیش‌فرض در متاتریدر (MT4) وجود دارد. برای اضافه کردن آن به نمودار قیمتی کافی است از منوی Insert به منوی Indicators بروید و سپس روی گزینه Oscillatores کلیک کنید و در منوی باز شده اندیکاتور Momentum را انتخاب کنید.
بهترین بروکرهای فارکس را می شناسید؟
با ایران بورس آنلاین در بهترین بروکر فارکس حساب باز کنید
متاتریدر پیش از اضافه کردن اندیکاتور به نمودار قیمتی یک پنجره باز می‌کند. این پنجره تنظیمات پیش‌فرض اندیکاتور را نمایش می‌دهد. شما می‌توانید رنگ اسیلاتور و بازه زمانی آن را انتخاب کنید. با کلیک روی دکمه OK اندیکاتور به نمودار شما اضافه خواهد شد. شما می‌توانید از دکمه Reset هم برای بازگردان تنظیمات به حالت پیش‌فرض استفاده کنید.
سیگنال یابی با اندیکاتور مومنتوم (Momentum Indicator)
از اندیکاتور مومنتوم می‌توان به چهار روش مختلف سیگنال گیری کرد. این روش‌ها در ادامه توضیح داده شده‌اند. این نکته را به خاطر داشته باشید که اعداد مهم برای دوره اندیکاتور و مرز اشباع فروش/خرید مشخص نشده‌اند. انتخاب و تشخیص این سطوح بر عهده خود معامله‌گر است.
سیگنال اندیکاتور مومنتوم: تقاطع با خط ۱۰۰
در این روش باید حرکات اندیکاتور مومنتوم را در اطراف خط ۱۰۰ بررسی کنید. برای این کار ابتدا باید یک خط افقی در اندیکاتور مومنتوم اضافه کنید. تنها کافی است مثل رسم خط افقی در چارت های قیمتی، ابتدا ابزار رسم خط افقی را در متاتریدر انتخاب کنید و سپس در داخل پنجره اندیکاتور مومنتوم خط ۱۰۰ را رسم کنید.
- اگر مومنتوم خط ۱۰۰ را از پایین به بالا قطع کند، می‌توان گفت سیگنال خرید صادر شده است.
- اگر مومنتوم خط ۱۰۰ را از بالا به پایین قطع کند، سیگنال فروش صادر شده است.
به یاد داشته باشید که بهتر است با سیگنال‌های همسو با روند بازار معامله کنید.
توضیح سیگنال اندیکاتور مومنتوم: نمودار بالا نشان دهنده اندیکاتور مومنتوم ۱۴ روزه در نمودار روزانه اونس طلا است. در نقاط ۱، ۳ و ۴ که خط مومنتوم، خط صد را از پایین به بالا قطع کرده است، سیگنال خرید طلا صادر شده است. در نقاط ۲ و ۵، مومنتوم خط صد را از بالا به پایین قطع کرده که نشانگر صدور سیگنال فروش طلا است.
سیگنال اندیکاتور مومنتوم: شکست خطوط روند مومنتوم
در اندیکاتور مومنتوم نیز مانند نمودار قیمتی می‌توان خطوط روند رسم کرد. به طور معمول خط روند مومنتوم زودتر از خط روند قیمتی شکسته می‌شود، از این رو به اندیکاتور مومنتوم شاخص پیشرو گفته می‌شود. به عنوان مثال اگر خط روند نزولی مومنتوم شکسته شود، تائیدی بر سیگنال خرید خواهد بود.
سیگنال اندیکاتور مومنتوم: محدوده اشباع خرید یا اشباع فروش
از آنجایی که عدد مشخصی برای شناسایی سطوح اشباع فروش یا اشباع خرید وجود ندارد. می‌توان برای تعیین این سطوح به طور چشمی از دوره‌های قبل استفاده کرد. محدوده‌های اشباع فروش یا اشباع خرید باید حداقل دو سوم از حدود نهایی دوره قبل را در بربگیرند. بدین ترتیب:
- زمانی که خط مومنتوم، مرز اشباع خرید را به سمت پایین قطع کند، نشانگر سیگنال فروش است.
- سیگنال خرید نیز زمانی است که خط مومنتوم مرز اشباع فروش را به سمت بالا قطع کند.
توضیح سیگنال اندیکاتور مومنتوم:در نمودار روزانه AUDUSD اندیکاتور مومنتوم ۱۴ روزه به کار برده شده و مرزهای اشباع فروش و اشباع خرید به طور چشمی مشخص شده‌اند. نقاط ۱ و ۴: خط مومنتوم از محدوده اشباع فروش خارج شده است که نشانگر سیگنال خرید AUDUSD است. نقاط ۲ و ۳: خط مومنتوم مرز اشباع خرید را از بالا به پایین قطع کرده است که نشان دهنده سیگنال فروش جفت ارز است.
سیگنال اندیکاتور مومنتوم: واگرایی
اندیکاتور مومنتوم نیز می‌تواند مانند سایر اندیکاتورها سیگنال خرید یا فروش به صورت واگرایی صعودی یا واگرایی نزولی صادر کند. اگر اوج یا کف‌های قیمتی تشکیل شده در بازار توسط اوج یا کف‌های خط مومنتوم تائید نشوند، می‌گوییم که بازار واگرایی دارد.
در واگرایی صعودی، بازار کف‌های قیمتی پایین‌تری ثبت می‌کند، اما در عین حال خط مومنتوم متناظر با آن کف‌های قیمتی بالاتری را ثبت می‌کند. کف قیمتی پایین‌تری که در نمودار تشکیل می‌شود نشانگر روند نزولی فعلی بازار است، اما کف قیمتی متناظر باآنکه در خط مومنتوم تشکیل شده و بالاتر از کف قبلی است و نشان می‌دهد که قدرت فروشندگان کاهش یافته است یا از شروع رالی صعودی در آینده نزدیک حکایت دارد.
توضیح سیگنال اندیکاتور مومنتوم: بین کف‌های قیمتی جفت ارز AUDUSD در نمودار روزانه و کف‌های قیمتی اندیکاتور مومنتوم ۱۰ روزه، واگرایی صعودی وجود دارد که نشانگر سیگنال خرید دلار استرالیا در برابر دلار آمریکا است.
