هر معاملهگر بازار فارکس، سهام، کالا یا حتی اوراق قرضه دیدگاه خاصی نسبت به چشمانداز بازار دارد. شاید معاملهگری پیشبینی کند که روند نزولی خواهد بود و قیمتها سقوط خواهند کرد. شاید معاملهگر دیگری نسبت به شرایط خوشبین باشد و انتظار افزایش قیمتها را داشته باشد. هر معاملهگر میتواند توضیحی از اینکه چرا بازار در یک جهت حرکت میکند ارائه دهد و زمانی که معاملهگر وارد معامله میشود، این انتظارات و دیدگاههای شخصی او نسبت به آینده بازار در قیمتها دیده میشوند.
اما برخی اوقات مشاهده می شود که معاملهگر متقاعد شده که بازار در یک جهت خاصی حرکت خواهد کرد، اما با این حال معاملهگر هنوز هم زیان میکند. هر معاملهگری باید بتواند تمایلات و انتظارات کلی بازار را درک کند. تمایلات و انتظارات کلی بازار برآیندی از انتظارات، ایدهها و نظرات تمامی فعالین بازار است. تمایلات و انتظارات عمومی بازار نشان میدهد که کل بازار چه حسی نسبت به آینده بازار دارد و بهترین توصیف را از روند فعلی بازار ارائه می دهد.
به عنوان معاملهگر فارکس این وظیفه شماست که انتظارات و تمایلات عمومی بازار را درک کنید. آیا اندیکاتورهای تکنیکال نشانگر روند صعودی هستند؟ آیا معاملهگران نسبت به چشمانداز اقتصادی بدبین هستند؟ ما نمیتوانیم تفکرات و ایدههای خود را به بازار تلقین کنیم. اما میتوانیم به اتفاقات بازار واکنش نشان دهیم. توجه داشته باشید که تحلیل انتظارات و تمایلات عمومی بازار نمیتواند قیمت دقیق ورود و یا خروج از معامله را مشخص کند.
با این حال میتوان از انتظارات و تمایلات عمومی برای همراهی با روند یا حرکت در خلاف روند استفاده کرد. البته همیشه این امکان وجود دارد که از انتظارات و تمایلات عمومی بازار در کنار تحلیلهای تکنیکال و بنیادی هم استفاده کرد. در بازار سهام معمولاً معاملهگران از حجم معاملات برای مشخص کردن انتظارات و تمایلات عمومی بازار استفاده میکنند. اگر قیمت سهام شرکتی افزایش یابد و در عین حال حجم معاملات سیر نزولی داشته باشد، به احتمال زیاد بازار در وضعیت اشباع خرید قرار گرفته است. یا اگر قیمت سهامی که روند نزولی دارد، ناگهان با افزایش حجم معاملات مواجه شود، به این معنی است که تمایلات و انتظارات عمومی بازار در حال تغییر از نزولی به صعودی است.
متأسفانه از آنجایی که بازار فارکس یک بازار فرابورسی است و مرکز مشخصی هم ندارد، ارزیابی حجم معاملات ارز ها هم کار آسانی نیست. به همین دلیل معاملهگران از گزارش کمیته معاملهگران آمریکا (COT) برای ارزیابی تمایلات و انتظارات عمومی استفاده میکنند.
گزارش COT
کمیسیون معاملات آتی کالا یا CFTC جمعه هر هفته گزارش COT را منتشر میکند. این گزارش نشانگر خالص قراردادهای خرید یا فروش معاملهگران آتی است و میتواند بهخوبی وضعیت تمایلات و انتظارات عمومی بازار را نمایش دهد. این گزارش معمولاً نشانگر خالص قراردادهای آتی صندوقهای پوششی، معاملهگران بزرگ آتی و سرمایهگذاران خرد است. شما میتوانید با ارزیابی این گزارش، تغییرات احتمالی در تمایلات و انتظارات عمومی بازار را پیشبینی کنید.
حتماً در تقویم اقتصادی ایران بورس آنلاین گزارشهای خالص قراردادهای آتی که در روزهای شنبه پایان هر هفته کاری منتشر می گردد را مشاهده کردهاید (تصویر زیر). این شاخصها همان گزارشهای COT هستند که به صورت اعداد منفی یا مثبت نمایش داده میشوند. وقتی اعداد منفی باشند، یعنی تعداد دستورات فروش بیشتر از خرید است. اگر خالص قراردادهای آتی مثبت باشند یعنی تعداد قراردادهای خرید بیشتر از قراردادهای فروش است.
نحوه استفاده از گزارشهای COT
از آنجایی که گزارش COT هر هفته منتشر میشود، معمولاً شاخص مناسبی برای انتظارات و تمایلات عمومی بازار است و میتواند برای معاملهگران بلندمدت مفید باشد. یکی از روشهای مناسب برای استفاده از گزارشهای COT یافتن بالاترین سطوح برای خالص قراردادهای آتی (منفی یا مثبت) است. به طور مثال اگر بالاترین مقدار منفی را پیدا کنید، میتوانید فرض کنید که بازار در وضعیت اشباع فروش قرار دارد. یا بر عکس اگر بالاترین مقدار مثبت را پیدا کنید، میتوانید فرض کنید که بازار در وضعیت اشباع خرید قرار دارد.
سطوح اشباع خرید یا فروش میتوانند از بازگشت نزولی یا صعودی بازار حکایت داشته باشند. فرض کنید بازار در وضعیت اشباع خرید قرار دارد. اگر همه وارد معامله خرید یک ارز خاص شدهاند، دیگر چه کسی باقی مانده که آن ارز را خریداری کند؟ تقریباً هیچکس. پس در وضعیت اشباع خرید، قدرت خریداران به تدریج کاهش مییابد. همیشه به خاطر داشته باشید که اوج یا کف زمانی در بازار تشکیل میشود که انتظارات و تمایلات عمومی بازار بیش از حد خوشبینانه یا بیش از حد بدبینانه باشد.