درک تفاوت اصلی نفت خام برنت (Brent) و نفت خام سبک (WTI) می‌تواند چشم‌انداز بازار نفت خام جهانی را برای سرمایه‌گذاران و معامله گران شفاف کند. نفت خام برنت از میدان‌ها نفتی دریای شمال استخراج می‌شود و نفت خام سبک هم از میدان‌ها نفتی آمریکا. هر دو نوع نفت خام هم سبک هستند و هم شیرین و به همین دلیل برای پالایش و تبدیل آن به سوخت ایده آل هستند.
فهرست مطالب
آشنایی با نفت خام برنت (Brent)
نفت خام برنت در همه جای دنیا شناخته شده است و اکثر تولیدکنندگان نفت خام جهانی از قیمت نفت برنت برای قیمت‌گذاری استفاده می‌کنند. در واقع نفت خام برنت یک معیار برای بازار نفت خام جهانی است. نفت خام برنت در نزدیکی دریا استخراج می‌شود و به همین دلیل هزینه‌های حمل‌ونقل آن بسیار پایین است. این در حالی است که نفت خام سبک (WTI) در خشکی استخراج می‌شود و هزینه‌های حمل‌ونقل بالایی دارد.
سازمان کشورهای صادر کننده نفت (OPEC) که کنترل حجم بزرگی از تولید و عرضه جهانی نفت خام را بر عهده دارد، معمولاً نه تنها هزینه‌های تولیدکنندگان نفت خام، بلکه کشورهای دیگر را هم تعیین می‌کند. اکثر کشورهای جهان قیمت نفت خام را در بودجه خود لحاظ می‌کنند، به همین دلیل اوپک می‌تواند در هزینه‌ها و مخارج دولت‌ها به طور غیر مستقیم دخالت کند. معمولاً اوپک هم از قیمت نفت خام برنت برای قیمت‌گذاری سبد نفتی خود استفاده می‌کند.
از زمان بحران نفتی اواخر دهه ۱۹۷۰ میلادی، اکثر معاملات نفت خام در بازارهای آتی انجام می‌شود. قیمت آتی نفت خام برنت در بازارهای مالی اروپا و نیویورک معامله می‌شوند. این قراردادها بر اساس قیمت نفت خام برنت قیمت‌گذاری می‌شوند. معمولاً سرمایه‌گذاران از قراردادهای آتی نفت خام برنت برای پوشش دادن ریسک‌های آتی استفاده می‌کنند. در بازار آتی نفت خام، تولیدکنندگان و شرکت‌های فعال در صنعت نفت هم حضور دارند. حتی شرکت‌های خطوط هوایی هم برای پوشش دادن نوسانات قیمتی سوخت، در بازار آتی نفت خام فعال هستند.
نفت خام سبک (WTI)
در آمریکا، نفت خام سبک یا West Texas Intermediate به عنوان معیاری برای قیمت‌گذاری نفت و محصولات نفتی استفاده می‌شود. نفت خام سبک آمریکا اندکی بیشتر از نفت خام برنت شیرین و سبک‌تر است. معمولاً قیمت نفت خام سبک (WTI) ارزان‌تر از نفت خام برنت است.
نفت خام سبک آمریکا (WTI) در ایالت تگزاس تولید می‌شود و سپس از طریق خطوط لوله به خلیج مکزیک منتقل می‌شود تا پالایش شود. مهم‌ترین نقطه تحویل فیزیکی نفت خام و قیمت‌گذاری قراردادهای WTI در بندر کوشینگ اوکلاهاما انجام می‌شود. سیستم تحویل نفت خام سبک در کوشینگ شامل ۳۵ خط لوله و ۱۶ ترمینال ذخیره نفت خام است. ظرفیت این هاب تقریباً ۹۰ میلیون بشکه است و ۱۳ درصد ذخایر نفت خام آمریکا را در بر می‌گیرد. ظرفیت ورود و خروج روزانه نفت خام این هاب هم ۶٫۵ میلیون بشکه در روز است.
از زمانی که تولید نفت خام شل (Shale) آمریکا افزایش یافته، عرضه نفت خام سبک هم بیشتر شده و در نتیجه قیمت نفت خام سبک آمریکا کاهش یافته است. همچنین هزینه حمل و نقل نفت خام سبک هم بیشتر از نفت خام برنت است، به همین دلیل معمولاً قیمت نفت خام سبک ارزان‌تر از قیمت نفت خام برنت است.
در سال ۲۰۲۰ هم‌زمان با شیوع ویروس کرونا، محدودیت‌های کرونایی هم در سرتاسر جهان تشدید شد، به گونه‌ای که اقتصاد جهانی تعطیل شد. در آن دوره قیمت نفت خام به دلیل نبود تقاضا به شدت کاهش یافت و بیش از ۹۰ درصد سقوط کرد. صنعت جهانی نفت خام با بحران مازاد عرضه و نبود تقاضا مواجه بود. در ۲۰ آوریل سال ۲۰۲۰، قراردادهای تحویل ماه مه WTI برای اولین بار در تاریخ و یک روز قبل از منقضی شدن این قراردادها، به زیر صفر سقوط کرد!
تفاوت‌های کلیدی نفت خام سبک و نفت خام برنت
به دلیل پیشرفت در استخراج نفت، نفت خام سبک آمریکا ارزان‌تر از نفت خام برنت است. این در حالی است که پیش از پیشرفت فناوری، قیمت نفت خام برنت ارزان‌تر بود. در اوایل دهه ۲۰۰۰ انقلابی در تولید نفت خام رخ داد و در آمریکای شمالی استخراج نفت خام شل (Shale) افزایش یافت. افزایش تولید نفت شل باعث شد تا عرضه جهانی نفت خام بیش از حد افزایش یابد، به طوری که از سال ۲۰۱۴ تا سال ۲۰۱۵، قیمت‌های نفت خام از ۱۰۰ دلار به زیر ۵۰ دلار سقوط کردند.
چرا نوسانات قیمت نفت خام مهم هستند؟
قیمت نفت خام می‌تواند سلامت صنعت انرژی دنیا را به تصویر بکشد و یکی از مهم‌ترین کالاها در بازار کامودیتی جهانی است. تقریباً می‌توان گفت که قیمت نفت خام تحت تأثیر تمامی عوامل کلان نوسان می‌کند. عامل دیگری که می‌تواند برای تحلیلگران و معامله گران بازار نفت خام اهمیت داشته باشد، تفاوت قیمت نفت خام برنت و نفت خام سبک آمریکاست. از آنجایی که نفت خام سبک آمریکا در خشکی و در داخل آمریکا تولید می‌شود، کمتر تحت تأثیر مسائل سیاسی جهانی قرار می‌گیرد. به همین دلیل وقتی بحران جهانی به وجود می‌آید، قیمت نفت خام برنت بیشتر از نفت خام سبک واکنش نشان می‌دهد و گران می‌شود.
چگونه از نوسانات قیمت نفت خام برای معامله در بازار فارکس استفاده کنیم؟
درست همان‌گونه که می‌توان از نوسانات بازار نفت خام برای پیش‌بینی روندهای اقتصاد کلان استفاده کرد، می‌توان از آن برای پیش‌بینی روند ارزهای مهم دنیا و برخی از دارایی‌های مالی دیگر هم بهره برد. در این مقاله می‌خواهیم با چگونگی تفسیر نوسانات قیمتی نفت و معنی و مفهوم آن برای بازار فارکس بیشتر آشنا شویم.
بهترین بروکرهای فارکس را می شناسید؟
با ایران بورس آنلاین در بهترین بروکر فارکس حساب باز کنید
در دنیا کشورهایی وجود دارند که اقتصاد آن‌ها به شدت وابسته به صادرات نفت است. کشورهایی مثل مکزیک یا عربستان حتی بودجه خود را هم بر اساس قیمت نفت خام طرح می‌کنند. نفت خام یک کالای ضروری در دنیا امروز است و افزایش قیمت آن می‌تواند بر نرخ رشد تورم، رشد اقتصادی و قیمت سایر کالاها تأثیر بگذارد. نوسانات قیمتی هم در نهایت منجر به تغییر در عرضه و تقاضای کالاها می‌شود. بازار جهانی نفت خام تأثیر جدی بر اقتصادهای صادر کننده نفت خام دارد. اقتصادهایی که متکی به صادرات نفت خام هستند، نه‌تنها در سیاست‌گذاری بلکه در پیش‌بینی عملکرد اقتصاد محلی خود هم متکی به نوسانات قیمتی نفت خام هستند. کشورهای مصرف کننده نفت خام در دنیا هم تا حدود زیادی به نوسانات قیمت نفت خام توجه دارند.
رابطه قیمتی نفت خام و بازار فارکس
همان‌طور که در بالا هم اشاره شد، کشورهایی هستند که اقتصادشان به شدت وابسته به نفت است. این یعنی اگر یک سال بازار نفت وضعیت وخیمی داشته باشد، عملکرد اقتصادی کشور مربوطه ضعیف خواهد بود. در نتیجه ارز محلی آن کشور هم تحت تأثیر قرار خواهد گرفت. به طور مثال کشور کانادا را در نظر بگیرید. کانادا هم مثل سایر کشورهای تولیدکننده نفت خام به نوسانات قیمتی نفت حساسیت دارد. بخش بزرگی از صادرات کانادا را نفت خام تشکیل می‌دهد. در کانادا هم مثل سایر کشورهای دنیا، نفت در مقابل دلار قیمت‌گذاری و فروخته می‌شود.
رابطه دلار کانادا و نفت خام
به‌عبارت‌دیگر وقتی‌که قیمت نفت خام افزایش می‌یابد، عرضه دلار آمریکا در داخل کانادا هم بیشتر می‌شود. چون‌که کانادا نفت بیشتری صادر می‌کند و در مقابل دلارهای زیادی را وارد کشور می‌کند. همین مسئله باعث می‌شود تا نرخ برابری دلار آمریکا به دلار کانادا (USDCAD) سقوط کند. چرا؟ چون‌که با بالا رفتن عرضه دلار آمریکا، پول محلی در اقتصاد داخلی کمتر می‌شود و گردش دلار کانادا پایین می‌آید. یعنی دلار کانادا تا حدودی کمیاب می‌شود. به همین دلیل جفت ارز USDCAD سقوط می‌کند. یعنی ارزش دلار کانادا تقویت می‌شود. حال فرض کنید که قیمت نفت خام کاهش یابد. این یعنی دلار کمتری به ازای هر بشکه نفت وارد کشور کانادا خواهد شد. یعنی عرضه دلار آمریکا در اقتصاد کانادا کمتر از دلار کانادا خواهد شد و در نتیجه ارزش دلار آمریکا به دلیل کمیابی آن افزایش خواهد یافت.
به عنوان معامله‌گر فارکس، شما باید از نوسانات قیمت نفت خام و تأثیر آن بر ارزهای کالایی مثل دلار کانادا استفاده کنید، به خصوص اگر نمی‌خواهید مستقیماً نفت معامله کنید. در بازار فارکس جفت ارز USDCAD نشانگر نوسانات قیمتی بازار نفت خام است. این جفت ارز رابطه معکوسی با قیمت نفت خام دارد. یعنی وقتی قیمت نفت خام افزایش می‌یابد، دلار کانادا تقویت می‌شود و در نتیجه جفت ارز USDCAD سقوط می‌کند. وقتی هم که قیمت نفت خام کاهش می‌یابد، دلار کانادا تضعیف می‌شود و جفت ارز USDCAD رشد می‌کند.
ارزهای دیگری هم هستند که مثل دلار کانادا همبستگی مثبتی با نوسانات قیمتی نفت خام دارند. مثل کرون نروژ یا روبل روسیه. با این حال به دلیل نقد شوندگی پایین این دو ارز، معمولاً کمتر برای نوسان گیری استفاده می‌شوند. این یعنی شاید معامله جفت ارزهایی مثل USDNOK یا USDRBL در مقایسه با جفت ارزی مثل USDCAD سخت‌تر باشد.
در گذشته قیمت‌های نفت خام با دلار آمریکا رابطه معکوسی داشتند. اما این رابطه اخیراً تا حدودی کم رنگ شده است. در گذشته امریکا وارد کننده نفت خام بود، اما در یک دهه گذشته به تولید کننده بزرگ نفت خام تبدیل شده است.
نوسانات قیمت نفت خام و تحلیل بنیادی (فاندامنتال)
درست مثل تأثیری که قیمت نفت خام روی جفت ارزها دارد، می‌تواند نقش کلیدی هم در ارزش‌گذاری برخی از ارزها داشته باشد. اقتصادهایی که متکی به نفت هستند، در زمان افت قیمت نفت خام تحت فشار قرار می‌گیرند و درآمدهایشان کاهش می‌یابد. حتی سرمایه‌گذاران و معامله گران هم دید منفی نسبت به این اقتصادها پیدا می‌کنند و در نتیجه سعی می‌کنند تا در دوره‌های سقوط قیمت نفت خام دارایی‌های امنی را پیدا کنند. در زمان افزایش قیمت نفت خام هم خوش‌بینی‌ها نسبت به آینده اقتصادهای نفتی بیشتر می‌شود. در نتیجه تقاضا برای ارزهای نفتی هم بیشتر می‌شود.
با این وجود باید در زمان تأثیر دادن قیمت نفت در تحلیل‌های فاندامنتال یا بنیادی باید عوامل دیگر را هم در نظر بگیرید.
قیمت نفت خام و رابطه آن با سایر دارایی‌های مالی
درست همان‌گونه که معامله گران فارکس به کمک نوسانات قیمت نفت خام می‌توانند نوسانات جفت ارزهای نفتی را پیش‌بینی کنند، می‌توانند از رابطه بین قیمت نفت خام با سایر دارایی‌های مالی هم استفاده کنند. به طور مثال همبستگی بین قیمت نفت خام و اونس طلای جهانی وجود دارد. این همبستگی شاید با تأخیر عمل کند. به طور مثال وقتی‌که قیمت نفت خام افزایش می‌یابد، فشارهای تورمی هم تشدید می‌شوند. طلا یک کالای سرمایه‌گذاری برای پوشش دادن ریسک تورم در بلندمدت است. بنابراین وقتی روند قیمتی نفت خام صعودی است و انتظار می‌رود که فشارهای تورمی تشدید شوند، تقاضا برای اونس طلای جهانی هم افزایش می‌یابد. نقره و سایر فلزات گران‌بها هم همبستگی بالایی با نفت خام دارند، پس وقتی طلا گران می‌شود، سایر فلزات گران‌بها هم رشد قیمتی را تجربه خواهند کرد.
در مقابل وقتی‌که قیمت نفت خام کاهش می‌یابد، انتظار می‌رود که فشارهای تورمی تضعیف شوند. در نتیجه دیگر نیازی به پوشش دادن ریسک تورم به کمک خرید طلا نیست. قیمت‌های نفت تأثیر قوی بر رشد اقتصاد جهانی دارند. اگر رشد قیمتی نفت خام شدید و سریع باشد، به احتمال زیاد رشد اقتصاد جهانی هم تضعیف خواهد شد و سرمایه‌گذاران به سمت دارایی‌های امنی مثل اونس طلا خواهند رفت.
زنجیره تولید اونس طلا هم وابستگی زیادی به بازار نفت خام دارد. نفت یکی از کالاهای اساسی در استخراج طلاست. بنابراین افزایش قیمت نفت خام می‌تواند هزینه تولید طلا را بالا ببرد و بر عرضه این فلز گران‌بها تأثیر بگذارد.
اضافه کردن چارت نفت خام در متاتریدر
بعد از افتتاح حساب آزمایشی یا واقعی و نصب نرم‌افزار متاتریدر می‌توانید خیلی راحت به بازارهای مالی جهانی دسترسی پیدا کنید. نرم‌افزار متاتریدر (MT4 یا MT5) قیمت‌های زنده و تاریخی بازار را در اختیار شما قرار می‌دهد و در عین حال که می‌توانید این داده‌های قیمتی را تحلیل کنید، وارد معامله هم شوید. برای اضافه کردن قیمت نفت خام در متاتریدر ۴ کافی است در متاتریدر پنجره مارکت واچ را به کمک کلیدهای Ctrl+M باز کنید. برای لیست کردن نماد نفت خام در پنجره مارکت واچ یا همان دیدبان بازار، کلیدهای Ctrl+U را فشار دهید. در پنجره Symbols از شاخه CFD می‌توانید نماد نفت خام سبک (WTI) را وارد کنید. در متاتریدر نماد نفت خام سبک با USOIL نشان داده می‌شود. اگر در کنار نماد نفت، ماه میلادی نوشته شود، به معنی قرارداد آتی نفت خام سبک است و تاریخ نوشته شده هم تاریخ تحویل یا سررسید قرارداد آتی است.
