نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا یا همان ECB Rate Decision یکی از مهمترین رویدادهای بازارهای مالی (به خصوص بازار فارکس) است. این نشست همیشه توجه سرمایهگذاران و معامله گران را به خود جلب میکند و فرصتهای معاملاتی و سرمایهگذاری خوبی را فراهم میکند. در این مقاله میخواهیم با نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا و اطلاعات منتشر شده در این نشست آشنا شویم.
نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا (ECB Interest Rate)
نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا، رویدادی است که در آن مقامات و سیاستگذاران پولی ناحیه یورو دور هم جمع میشوند تا در رابطه با سیاستها و ابزار پولی ناحیه یورو تصمیمگیری کنند. در این نشست، نرخهای بهرهای که بانک مرکزی اروپا برای تأمین مالی و ارائه تسهیلات به بانکهای تجاری استفاده میکند، مشخص میشوند. در عین حال اگر نیاز باشد، بانک مرکزی اروپا از سایر ابزارهای مالی مثل عملیات بازار آزاد (خرید و فروش اوراق قرضه) و سیاستهای کنترل منحنی بازدهی هم استفاده میکند.
نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا چگونه بر بازارهای مالی تأثیر میگذارد؟
معمولاً در زمان انتشار گزارشهای اقتصادی، نوسانات شدیدی در بازارهای فارکس و سهام به راه میافتند. با این حال همهچیز به جو حاکم بر بازار بستگی دارد. به طور مثال وقتیکه بازار درگیر مسائل غیراقتصادی است، تأثیر شاخصهای اقتصادی بر بازار هم کمتر میشود. چونکه پیامدهای اقتصادی رویدادهایی مثل جنگ یا بحران کرونا پیش از انتشار گزارشهای اقتصادی در بازار پیشخور میشوند.
اما وقتیکه بازار نمیتواند آینده را پیشبینی کند، دادههای اقتصادی اهمیت بیشتری برای بازار پیدا میکنند. چونکه دادههای اقتصادی باعث میشوند تا روند رشد اقتصاد جهانی مشخص شود. نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا هم چنین تأثیری بر بازار دارد. اگر بازار بتواند نتیجه نشست را پیشبینی کند، معمولاً واکنشی به اطلاعات منتشر شده در نشست نشان نمیدهد. اما اگر نتیجه نشست برای بازار مبهم باشد، حساسیت بازار هم به اطلاعات منتشر شده بیشتر خواهد شد.
معمولاً وقتی نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا برگزار میشود و اطلاعات نشست منتشر میشوند، جفت ارز EURUSD میتواند چند ده پیپ نوسان شدید را در مدتزمان کوتاهی تجربه کند و یا شاخص دکس آلمان (DAX) خیلی سریع چند صد واحد بالا و پایین شود. شاید برخی از کارگزاریها یا بروکر ها (Broker) هم در زمان نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا، کارمزد معاملات را تغییر دهند.
نرخهای بهره بانک مرکزی اروپا
بانک مرکزی اروپا از سه نوع نرخ بهره برای اعطای تسهیلات و تأمین مالی بانکهای تجاری استفاده میکند:
نرخ بهره هفتگی یا refinancing rate
این نرخ بهره یکی از مهمترین نرخهای بهره برای بانکهای تجاری است. به طور کلی، عملیات تأمین مالی مجدد بانکهای تجاری هر هفته انجام میشوند. این نرخ بهره هم هزینه تأمین مالی بانکهای تجاری بر اساس حجم وام را نشان میدهد. یعنی اگر بانک تجاری بخواهد از بانک مرکزی اروپا وام یکهفتهای دریافت کند، چقدر باید هزینه کند؟ به خاطر داشته باشید که نرخ بهره همیشه برای دوره یکساله تعیین میشود. برای محاسبه نرخ بهره یک هفته یا شبانه باید نرخ بهره یکساله به نرخ بهره یک هفته تبدیل شود.
نرخ بهره شبانه یا Discount Rate
این نرخ بهره معمولاً بیشتر از نرخ بهره هفتگی است. نرخ بهره شبانه برای محاسبه هزینه اعطای وام فوری به بانکهای تجاری است. اگر بانک تجاری نیاز فوری به وام داشت، بانک مرکزی اروپا از این نرخ بهره برای اعطای وام استفاده میکند.
نرخ بهره سپرده یا Deposit Rate
این نرخ بهره برای ذخایر پولی بانکهای تجاری که در نزد بانک مرکزی اروپا نگهداری میشوند اعمال میشود. این بهره توسط بانک مرکزی اروپا به بانکهای تجاری پرداخت میشود.
بانک مرکزی اروپا از این سه نرخ بهره در کنار سایر ابزار پولی برای حمایت از اقتصاد ناحیه یورو استفاده میکند. معمولاً بانکهای مرکزی جهانی رشد باثبات تورم و رسیدن به وضعیت اشتغال کامل را برای سیاستهای پولی هدفگذاری میکنند. اما با این حال هدف اصلی بانکهای مرکزی در نشستهای تعیین نرخ بهره مشخص میشود. بانک مرکزی اروپا هم از سیاستهای پولی برای رسیدن به تورم ۲ درصد و حمایت از رشد اقتصادی اتحادیه اروپا استفاده میکند.
بانک مرکزی اروپا چگونه در رابطه با نرخهای بهره تصمیمگیری میکند؟
وقتی بانک تجاری از بانک مرکزی اروپا وام میگیرد، میتواند این وام را در قالب اعتبار به کسبوکارها و اشخاص حقیقی اعطا کند. اعتباری که با نرخ بهره پایین و نزدیک به صفر درصد به اشخاص حقیقی و حقوقی اعطا میشود، در نهایت منجر به تقویت رشد اقتصادی ناحیه یورو و رشد فعالیتهای اقتصادی در اتحادیه اروپا میگردد. همچنین مصرفکنندگان را هم برای مصرف اعتباری تشویق میکند. یعنی مخارج مصرفکنندگان هم افزایش مییابد.
اما اگر رشد اقتصادی ناحیه یورو با سرعت بالا و غیرمعقولی ادامه یابد و منجر به رشد سریع تورم شود، بانک مرکزی اروپا برای مقابله با فشارهای تورمی غیرمنطقی، نرخهای بهره را بالا خواهد برد تا تقاضای نقدینگی توسط بانکهای تجاری کاهش یابد. با کاهش تقاضای نقدینگی بانکها، حجم نقدینگی در گردش هم به مرور کاهش خواهد یافت و فشارهای تورمی تضعیف خواهند شد.
در واقع بانک مرکزی اروپا با بالا بردن نرخ بهره یا هزینه استقراض، ترمز رشد تورم و رشد اقتصادی را میکشد. در مقابل وقتی چشمانداز رشد اقتصادی و تورم نگرانکننده است، بانک مرکزی اروپا نرخ بهره را پایین میآورد تا محرکهای لازم برای انجام فعالیتهای اقتصادی و افزایش مخارج مصرفکنندگان را ایجاد کرده باشد.
هر تغییری در نرخهای بهره بانک مرکزی اروپا باعث میشود تا سرمایهگذاران بازنگری جدی در برنامههای مالی خود انجام دهند. معمولاً نرخ بهره رابطه مستقیمی با ارزش ارز مربوطه دارد. یعنی افزایش نرخ بهره بانک مرکزی اروپا باعث تقویت ارزش یورو و کاهش نرخ بهره باعث تضعیف ارزش یورو میشود.
با این وجود میزان واکنش یورو به تغییرات نرخ بهره، به این مسئله بستگی دارد که بازار تا چه اندازه برای تغییر نرخ بهره آماده بوده است؟ اگر بازار قبل از تغییر نرخ بهره، تغییرات آن را پیشبینی کند، این پیشبینی را در قیمتگذاری یورو تأثیر خواهد داد و در زمان نشست تعیین نرخ بهره، واکنش جدی به آن نشان نخواهد داد.
اما اگر بازار شوکه شود، یعنی انتظار تغییر نرخ بهره را نداشته باشد، اما بانک مرکزی نرخ بهره را تغییر دهد، واکنش بازار هم خیلی سریع و شدید خواهد بود. در این میان شاید بانک مرکزی اروپا ضعیف عمل کند و بازار را ناامید کند. یعنی بازار انتظار کاهش نرخ بهره را داشته باشد، اما بانک مرکزی اروپا، نرخ بهره را خیلی کمتر از پیشبینیهای بازار کاهش دهد. در این صورت به احتمال زیاد یورو تقویت خواهد شد. برای درک بهتر واکنش بازار به نشست تعیین نرخ بهره، میتوانید از تحلیلهای بنیادی یا فاندامنتال ایران بورس آنلاین استفاده کنید.
نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا کی برگزار میشود؟
نشست تعیین نرخ بهره بانک مرکزی اروپا هر شش هفته یک بار و روزهای پنجشنبه برگزار میشود. معمولاً هر سه ماه یک بار هم گزارش ارزیابی اقتصادی بانک مرکزی اروپا از وضعیت اقتصاد ناحیه یورو منتشر میشود.